مراکش | Morocco

مراکش یا مغرب کشوری است در شمال غربی آفریقا. مراکش ساحلی طولانی با اقیانوس اطلس دارد که از شمال به جبل‌الطارق و دریای مدیترانه می‌رسد. کشور مراکش از شرق با کشور الجزایر، از غرب با اقیانوس اطلس، از جنوب با کشور موریتانی و از شمال با دریای مدیترانه همسایه‌ است.

مراکش از نام پایتخت کهن یعنی شهر مراکش برگرفته شده است، که واژه‌ای بربر به معنای «سرزمین خدا» است . نام Moroccoo در انگلیسی هم تغییر یافته واژه مراکش است. تا همین چند دهه اخیر هم این سرزمین در زبان عربی مراکش خوانده می‌شد.

نام «مراکش» در فارسی امروز معمولتر از «مغرب» است زیرا نام بین‌المللی پادشاهی مغرب مراکو است که برگرفته از نام مراکش است بنابراین کاربرد نام مراکش بجای مغرب در زبان فارسی بهتر است بویژه اینکه دولت آن کشور نام رسمی بین‌المللی مراکو را به رسمیت می‌شناسد و نه نام عربی المغرب. ترکیه تنها کشور دنیا است که از پادشاهی مراکش با نام کشور فاس نام می‌برد.

کشور پادشاهی مراکش که در زبان عربی به آن «المملکه المغربیه» گفته می شود نخستین کشور شکل گرفته مغرب مسلمان است. این کشور در ایران به نام مراکش شناخته می شود. در سازمانهای بین المللی از جمله سازمان ملل متحد برحسب مورد زبانی، بنام Maroc یا Morocco است چرا که واژه مغرب، مفهوم گسترده «مغرب بزرگ» (شامل کشورهای الجزایر، تونس و مراکش ) را افاده می کند. مراکش نزدیکترین کشور آفریقایی به اروپا است که به وسیله تنگه جبل الطارق از آن جدا می گردد. فاصله میان مراکش و اسپانیا حدود ۱۵ کیلومتر است.

تاریخ مراکش با بربرها آغاز می شود، بربرها سکنه اولیه و اولین قومی بودند که از اواخر هزاره دوم قبل از میلاد در این منطقه ساکن شدند. در سال 1466 قبل از میلاد، هنگامی که روم باستان در طی گسترش امپراطوری خود، کارتاژ را تسخیر کرد، بر این منطقه نیز مسلط شد و شواهد حضور رومیان در آنجا، همچنان در خرابه های ولوبیلیس (Volubilis) وجود دارد. سالهای ۱۹۱۲-۱۸۷۳ مصادف با حکومتهای حسن اول، عبدالعزیز و مولای حفیظ است. این دوران در پرتو رقابت قدرتهای بزرگ استعماری،مراکش استقلال خود را حفظ می کند. لیکن در سال ۱۹۱۲ پس از موافقتنامه های الجزیره (۱۹۰۶۶ م)، فرانسه بخش عظیمی از مراکش را اشغال می کند و از این سال به بعد مبارزه علنی مردم علیه سلطه فرانسه تحت رهبری عبدالکریم خطاب آغاز می گردد.

در سال ۱۹۲۷ میلادی، محمدبن یوسف محمد پنجم به تخت سلطنت می نشیند و بعلت مخالفت با سلطه فرانسویان بدون اینکه خواهان گسستن کامل از فرانسه باشد تبدیل به یک چهره ملی می گردد که در آینده به پدر استقلال مراکش شهرت می یابد. فرانسه که حاضر به پذیرش استقلال مراکش نبود کوشید از برخی گروه ها علیه محمد پنجم استفاده نماید که در رأس آنها الجلاوی بود. مراکش تنها کشور در جهان عرب است که از سوی امپراتوری عثمانی مورد هجوم و تسخیر قرار نگرفت. بطور کلی می توان اذعان داشت که مراکش در مسیر تاریخی خود، از تبادلات فرهنگی با بیگانگان جز آنچه را که خودشان خواسته اند، سرباز زده اند و هویت فرهنگی خویش را در اولویت اول قرار داده اند. مردم مراکش همواره تلاش نموده اند در گذر زمان به سنتهای مذهبی ـ ملی خود حتی در پوشیدن لباس سنتی خود، پایبند باشند.